Qüds,ArabAZ
Bəlkə də, HƏMAS lideri Yəhya Sinvar onu İsrailin kəşfiyyat şəbəkəsindən qoruyan aşağı texnologiyalı rabitə sistemi olmasaydı, çoxdan öldürülərdi.
Sinvar, İsrail tərəfindən izlənilə bilən və HƏMAS-ın digər fəallarının ölümünə səbəb olan telefon zəngləri, mətn mesajları və digər elektron rabitələrdən böyük ölçüdə çəkinir.
Bunun əvəzinə, Sinvar hətta yeraltı tunellərin içərisində gizlənərkən belə, HƏMAS əməliyyatlarını idarə etməyə imkan verən mürəkkəb məktublar, kodlar və əlyazma qeydlər sistemindən istifadə edir.
Doğrudanmı Əl-Sinvar HƏMAS-ı yeraltından idarə edir?
Məsələ ondandır ki, HƏMAS-da heç kim Əl-Sinvarın dəqiq yerini bilmir. Lakin olduqca etibarlı şəxslər bunu bilirlər və lazım gəldikdə onunla hərəkatın digər rəhbərliyi arasında əlaqə yaradırlar. Bu kiçik dairə onun ehtiyaclarını təmin etmək və hərəkatın daxildə və xaricdəki liderləri ilə kompleks şəkildə ünsiyyətini təmin edir.
Aşağı texnoloji üsul,daha doğrusu “ünsiyyətdə texnologiyanın istifadə edilməməsi” 7 oktyabrda İsrailə qarşı hücumun memarını tapmaqda qərarlı olan İsrail hərbi kommunikasiyalarını təşvişə salıb.
Qəzza zolağına hərbi nəzarət olsa belə, İsrail kəşfiyyatı hədəf siyahısında ilk yer tutduğu Sinvarı tapmadı. Ötən ilin payızında müharibə başlayandan bəri Sinvar ictimaiyyət arasında görünmür.
İsrail rəsmiləri onun Qəzza şəhərində gizləndiyinə inandıqlarını bildiriblər.
Sinvardan gələn tipik mesajlar əllə yazılır, əvvəlcə HƏMAS-ın etibarlı üzvünə ötürülür, o, mesajçılar zənciri boyunca (bəziləri mülki şəxslər ola bilər) ünvana çatır.
Eksperlər hesab edir ki, Livanda yaşanan son hadisədən sonra ( tarixin ən böyük kiber hücumu) Sinvarın ünsiyyət üsulları daha diqqətli və mürəkkəbləşdi.
İsrail hərbi kəşfiyyatının Fələstin işləri üzrə keçmiş rəhbəri Maykl Milşteyn hesab edir ki, Sinvarın istifadə etdiyi “sıfır texnologiya” İsrail ordusunun Sinvarı tapmamasının başlıca səbəblərindən biridir. “Sinvar həqiqətən bütün əsas şəxsi davranış nümunələrini çox ciddi şəkildə qoruyur” -deyə o bildirib.
Həmas Sinvarın necə əlaqə saxladığına dair suallara cavab verməkdən imtina edib.
İsrail hərbi kəşfiyyatı, tez-tez “siqnal kəşfiyyatı” adlanan elektron rabitəni ələ keçirmək üçün dünyada ən qabaqcıl imkanlara malik olduğu sirr deyil.
İyul ayında İsrail HƏMAS-ın yüksək səviyyəli hərbi komandiri Məhəmməd əl-Deyfin öldürülməsi ilə nəticələnən böyük bir hava hücumu təşkil etdi. Həmin ay İsrail də HƏMAS-ın siyasi lideri İsmayıl Haniyəni Tehranda öldürdüyünü və Beyrutda ABŞ-dan qaçan Hizbullahın əsas lideri Fuad Şükrü öldürən yaşayış binasına basqın etdiyini təsdiqlədi.
Əslində Sinvarın istifadə etdiyi üsül yeni deyil, Sinvar HƏMAS-ın köhnə üsullarına qayıdıb. Sinvarın kommunikasiyaya primitiv yanaşması HƏMAS-ın ilk illərində istifadə etdiyi sistemə gedib çıxır ki, bu sistem HƏMAS lideri 1988-ci ildə həbs edilərkən və daha sonra İsrail həbsxanasında saxlanılarkən qəbul edilib.
Həbs olunmazdan əvvəl Sinvar İsraillə əməkdaşlıqda şübhəli bilinənləri təqib edən Həmas Daxili Təhlükəsizlik Polisini yaradıb. Bu polis İsrail həbsxanalarında fəaliyyət göstərirdi; İsrail casusuna çevrilmiş keçmiş HƏMAS agenti tərəfindən yazılmış “HƏMASIN oğlu” kitabına görə, həbsxana daxilində bir bölmədən digərinə şifrəli mesajlar yayan agentlər var idi.
Maraqlısı odur ki, Sinvar lazım olanda tez ünsiyyət qura bilir.
O, aprel ayında üç oğlunun İsrailin hava hücumu nəticəsində öldürülməsindən sonra Haniyəyə yazdığı məktubda “Sizə və hörmətli ailənizə dərin hüznlə başsağlığı verir və müqəddəs qurbanlarınız üçün xeyir-dua veririk” yazıb.
Ərəb rəsmilərinin dediyinə görə, bu mesaj Həniyəyə onların öldürülməsindən cəmi bir neçə saat sonra kuryerlər vasitəsilə çatmışdır.
Danışıqlar zamanı Sinvarın əmrlərini necə çatdırdığı bəlli deyil. İsrail ən azı on ildir ki, HƏMAS-ın yeraltı tunellərində sabit telefon sistemi qurduğunu bilir. 2018-ci ildə İsrail və HƏMAS arasında bir neçə gün atışmalara səbəb olan uğursuz İsrail komando əməliyyatı İsrail ordusunun HƏMAS-ın telefon şəbəkəsini dinləmək cəhdi idi.
