Bakı, Arab.AZ
ABŞ-ın Qəzzada üzən liman planı uğursuz olsa da, Amerikanın Fogbow şirkəti öz layihəsi ilə davam etməyi planlaşdırır.
Pentaqon verdiyi açıqlamada, əlverişsiz hava şəraiti səbəbindən iki dəfə sıradan çıxan üzən limanın bərpa olunmayacağını bildirib.
ABŞ prezidenti Co Bayden verdiyi açıqlamada may ayının ortalarında fəaliyyətə başlayan 230 milyon dollarlıq liman layihəsinin “məyusedici” olduğunu etiraf edib.
Amerikanın Fogbow şirkəti isə Qəzza zolağına yardım çatdırmaq üçün müvəqqəti liman layihəsi tikməkdə qərarlıdır.
Şirkət rəhbərlərindən Mick Mulroy France 24 telekanalına deyib ki, onlar ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi (USAID), Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Ümumdünya Ərzaq Proqramı və Amerika ordusu ilə birlikdə Mavi Çimərlik adlı layihə üçün işləyirlər.
Şirkət Cənubi Kipr yunan administrasiyasının (GCASC) Larnaka limanından aldığı yardımı Qəzzaya daşımağı planlaşdırır.
Lakin hüquq müdafiə təşkilatları və qeyri-hökumət təşkilatları bunun real plan olmadığını iddia edirlər. Kimliyi açıqlanmayan BMT rəsmisi bu haqda açıqlama verərək, söylənilənlərin siyasi reallıqdan çox uzaq olduğunu bildirib.
“Düzünü desəm, bu, dəli plan kimi səslənir”-deyə o bildirib.
BMT əməkdaşları bildiriblər ki, Foqbou onlarla əlaqə saxladıqda “varlı insanlar” və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərindən maliyyə dəstəyi aldıqlarını iddia edib və İsrail Müdafiə Qüvvələrinin (IDF) də plana müsbət yanaşdığını bildirib.
ABŞ-ın uğursuz üzən liman layihəsində də iştirak edən Fogbow, əvvəllər Yaxın Şərqdəki bəzi Amerika qüvvələrinə komandanlıq etmiş Sam Mandy və keçmiş CIA zabiti Mulroyun rəhbərlik etdiyi Qəzzada planına cavabdehdir.
Mulroy həmçinin Donald Tramp administrasiyasında müdafiə nazirinin Yaxın Şərq üzrə müavini vəzifəsində çalışıb.
Fogbow şirkətinin üç direktoru var. Stiven Foks ABŞ Dövlət Departamentində müxtəlif sahələrdə, o cümlədən İsrail və Fələstin münasibətlərində işlədikdən sonra özünün Veracity Worldwide adlı konsaltinq firmasını qurdu.
Bir müddət Fox ilə Veracity-də işləyən Robb Fipp daha sonra vençur kapitalı sahəsinə daxil oldu.
Fogbow-un üçüncü həmtəsisçisi Brook Jerue, Veracity-nin baş meneceri olan ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələrinin keçmiş pilotudur.
Xəbərdə paylaşılan məlumata görə, şirkətin Qəzzada üzən liman layihəsinin maliyyəsini İsveçrə və ABŞ-da yerləşən Dəniz Humanitar Yardım Fondu (MHAF) qarşılayacaq. Keçmiş ABŞ diplomatı Cameron Hume-un rəhbərlik etdiyi fondun indiyədək “50 milyon dollardan çox vəsait topladığı” iddia edilib.
Veracity-yə məsləhət verənlər arasında Böyük Britaniyanın xarici kəşfiyyat agentliyi MI6-nın keçmiş direktoru Riçard Dirlov da var. Dearlove 1999-2004-cü illərdə, o cümlədən ABŞ-Böyük Britaniyanın rəhbərlik etdiyi koalisiyanın İraqı işğal etdiyi dövr də daxil olmaqla, Mİ6-nın rəhbəri olub.
Digər tərəfdən, şirkətin kəşfiyyat və ordu əlaqələri səbəbiylə Qəzzadakı fəaliyyətinin üzən limanın inşası ilə məhdudlaşmayacağı ilə bağlı narahatlıqlar var.
BMT-nin Fələstinə yardım koordinasiyasının keçmiş rəsmisi Jamie McGoldrick, bu il üç dəfə Fogbow rəsmiləri ilə görüşdüyünü və şirkətin Qəzzada maliyyə mənbələri və hədəfləri ilə bağlı “şəffaf olmadığını” söyləyib.
Makqoldrik üzən limanın yardım daşımaqdan başqa Qəzzanın müharibədən sonra tikintisində istifadə edilməsinin nəzərdə tutulduğunu və Amerika şirkətlərinin regional bazara girmək üçün istifadə edə biləcəyini bildirib.