TEHRAN,ArabAZ
İran prezidenti Məsud Pezeşkian Tehran və Vaşinqton arasındakı gərgin münasibətləri “idarə etməyə” çağırıb və Donald Trampın ABŞ prezident seçkilərində qalib gəlməsindən bir həftə sonra “düşmənlərlə səbirlə davranmağın” vacibliyini vurğulayıb.
“İstəsək də, istəməsək də, regional və beynəlxalq arenada ABŞ-la qarşılaşmalı olacağıq. Ona görə də bu münasibəti və qarşıdurmanı özümüz idarə etməyimiz daha yaxşıdır.”-deyə o bildirib.
Hökumət sözçüsü Fatimə Mohacerani Tramp administrasiyası ilə birbaşa danışıqların mümkünlüyü ilə bağlı suala cavab olaraq İranın “maraqlarına” çatan hər şeyə nail olmağa çalışacağını bildirib.
“Hökumət ölkənin maraqlarına və inqilabın dəyərlərinə zəmanət verən hər şeyə nail olmağa çalışacaq”, – deyə,Mohacerani deyib.
O qeyd edib ki, danışıqlarla bağlı yekun qərarı Ali Rəhbər Əli Xamenei və ona tabe olan Ali Milli Təhlükəsizlik Şurası verir.
“Trampın maksimum təzyiq kampaniyası insanlara yük olsa belə, uğursuz oldu. Önəmli olan sözlər deyil, hərəkətlərdir, lakin biz Trampa əvvəlki siyasətlərinin uğursuzluğunu nəzərə almağı tövsiyə edirik”-deyə Mohacerani əlavə edib.
ABŞ Ədliyyə Nazirliyi cümə günü İran İnqilab Keşikçiləri Korpusunun əmri ilə Trampa sui-qəsd planlaşdıran şəxsə qarşı ittiham irəli sürdüyünü elan etdikdən sonra Bəqai Tehran və Vaşinqton arasındakı gərgin münasibətləri şərh etmək üçün qayıdıb.
Baqai həftəlik mətbuat konfransında ittihamların dərc olunma vaxtının “şübhə doğurduğunu” deyib və sui-qəsd cəhdinin üzə çıxmasını “münasibətlərə mane olan minalar” kimi təsvir edib.
Amerikanın Tehrandakı səfirliyinə basqın etməsindən və İranın birinci liderinin (Xomeyni) tərəfdarları tərəfindən diplomatların girov götürülməsindən sonra İran və ABŞ arasında 45 ildir diplomatik münasibətlər yoxdur.
2018-ci ildə prezident olan Tramp Tehranın dünya gücləri ilə imzaladığı 2015-ci il nüvə sazişindən imtina etdi və İrana qarşı “maksimum təzyiq” strategiyasının bir hissəsi olaraq sərt sanksiyaları yenidən tətbiq etdi.
2020-ci ilin əvvəlində İnqilab Keşikçiləri Korpusunda xarici əməliyyatların təşkilatçısı Qasim Suleymani Amerikanın Bağdad hava limanı yaxınlığında endirdiyi zərbədə öldürüldü və Tramp əmrlərin verilməsinə görə məsuliyyəti öz üzərinə götürdü.
İran hazırda nüvə silahı istehsalı üçün tələb olunan 90 faizə yaxın uranı 60 faizə qədər zənginləşdirir.
İyul ayında vəzifəsinin icrasına başlayan Pezeşkian ölkəsinin təcridinə son qoymağa çağıraraq, bu müqavilənin yenidən canlandırılmasını dəstəklədiyini bildirib.
Keçən ay xarici işlər naziri Abbas Araqçi bildirib ki, Oman vasitəsilə ABŞ-la dolayı nüvə danışıqları regional gərginlik səbəbindən dayandırılıb.
Tramp administrasiyasının Tehranla danışıqlar aparmaq niyyətində olduğuna dair heç bir məlumat yoxdur, lakin Tramp seçki kampaniyası zamanı deyib: “Mən İrana zərər vermək istəmirəm, lakin onların nüvə silahı ola bilməz”.
ABŞ prezidenti Co Baydenin administrasiyası dövründə nüvə sazişini canlandırmaq üçün Vaşinqton və Tehran arasında dolayı danışıqlar başladı, lakin onlar uğursuz oldu.