ƏR-RİYAD,ArabAz
Okryabrın yeddisi sonra, daha doğrusu Əqsa Tufanı sonrası İsraialin hədəfində yalnız Qəzza və HƏMAS idi. İsmayıl Haniyənin Tehranda müəmmalı öldürülməsindən sonra yerinə seçilən Yəhya Əl-Sinvar İsrail üçün böyük sürpriz olan “Əqsa tufanı” əməliyyatını planlaşdırıb həyata keçirdikdən bir il sonra öldürüldü. Əl-Sinvarın simasın HƏMAS bu əməliyyatda quruda, dənizdə və havada çoxsaylı qüvvə və silahlardan istifadə etdi, lakin onlar müasir orduların silahları ilə müqayisədə primitiv silahlar kimi təsnif edilir.
Sinvar, şübhəsiz ki, İsrail düşüncə tərzinə və taktikasına bələd idi və bu strategiyanı dərindən bilirdi. O, iyirmi ildən çox İsrail həbsxanalarında keçirmişdi,ibrani dilini bilirdi.
Ancaq o, yalnız üç nəfərdən ibarət kiçik bir qrup tərəfindən fərdi döyüşçü kimi öldürüldü.
Əl-Sinvarla Nəsrullah arasında fərq var?
Benyamin Netanyahu Sinvarı öldürməkdə uğur qazandığı üçün qəhrəman imicini qazana bilmədi, baxmayaraq ki, “Əqsa Tufanının” bombardmançısını aradan qaldırmaq, şübhəsiz ki, İsraildə ictimai rəy təsir edərək, onun populyarlığının artmasına səbəb oldu. HƏMAS lideri təsadüfən öldürüldü və ölümünün ikinci gününə qədər kimliyi müəyyən edilmədi.
Əl- Sinvar, keçən sentyabr ayında Beyrutun cənub ətrafında öldürülən Hizbullah lideri Həsən Nəsrullahdan fərqli olaraq, xüsusi təyinatlılar tərəfindən həyata keçirilən və Netanyahunun birbaşa nəzarəti altında dəqiq kəşfiyyat məlumatlarına əsaslanan hərbi əməliyyat nəticəsində öldürülməyib.
Netanyahu 2011-ci ildə Əl-Sinvarı həbsdən azad etdi, lakin sonradan onun öldürülməsini təsdiqləməkdən imtina etdi.
Qeyd etmək lazımdır ki , “Əqsa Tufanı” əməliyyatı Netanyahunun zəif lider olması ilə yanaşı, İsraili də ifşa etdi və hər ikisinin kövrəkliyini göstərdi. Çünki “Əqsa Tufanı” Netanyahunun yol verdiyi strateji səhvləri nümayiş etdirdi, həm də İsrailin güclü imicinə xələl gətirdi, çünki ordusu HƏMAS-ın hücumundan təəccübləndi və ölkə bir neçə saat ərzində 1200 vətəndaşını itirdi. Buna görə də, Netanyahunun HƏMAS liderinin öldürülməsindən sonra Əl-Sinvarla hesabın bağlandığını deməsi başa düşülə bilər – Hesab son dərəcə şəxsidir.
Əl-Sinvar haqqında kəşfiyyat məlumatı olmamasına baxmayaraq öldürülüb. Digər tərəfdən, Nəsrullah israillilərin onun haqqında və ümumiyyətlə Hizbullah təşkilatı haqqında topladığı kəşfiyyat məlumatlarının çoxluğuna görə öldürülüb. Əl-Sənvar yerin üstündə silahlı qrupla birlikdə olarkən öldürülüb,Nəsrullaha gəlincə, o, yeraltı, otuz metrdən çox dərinlikdə komanda-idarə mərkəzində olarkən öldürülüb.
Əl-Sinvar təsadüfən və dron və Merkava tank mərmisi kimi daha ucuz silahlarla öldürüldü. Nəsrullaha gəlincə, o, İsrailin malik olduğu ən yaxşı vasitələrdən istifadə edərək, istər döyüş təyyarələri, istərsə də istehkamlara nüfuz edən ağıllı bombalar vasitəsilə öldürüldü. Nəsrullahın öldürülməsi İsrail siyasi rəhbərliyinin mümkün hiyləsini tələb edirdi.
Danışıqlarda Sinvarın alternativi kimdir?
Onu hərbi komandir kimi əvəz edən kimdir? Əslində, Əl-Sinvarın mümkün ölüm ssenarisini nəzərə alıb ona alternativ hərbi komandanlıq təyin edilib, Qəzza zolağında israilli girovların dosyesini idarə etmək üçün hansısa fiqur təyin edib kimi suallara cavab yoxdur.
Lakin ehtimallar, şübhəsiz ki, bu vəzifəyə onun qardaşını Məhəmməd seçilib.
Qəribədir ki, İsrail Nəsrullahı onun döyüşçülərinə qarşı böyük quru hərbi əməliyyatı başlamazdan əvvəl öldürüb. Əl-Sinvara gəlincə, o, döyüşçülərinə qarşı hərbi əməliyyatın başlamasından bir ildən çox vaxt keçdikdən sonra öldürülüb.
Sinvar geridə viran qalmış bir HAMAS qoyub, lakin tərəfdarları onun silah daşıyarkən öldürüldüyünü vurğulayaraq onu qəhrəman kimi görürlər.
Sinvarın öldürülməsi əhəmiyyətli regional təsirlər olmadan Fələstin məsələsinin dinamikasını dəyişəcək. Əgər regionda “zəlzələnin” səbəbkarı o idisə, bu o demək deyil ki, onun ölümünün də eyni təsiri olacaq və HƏMAS bitəcək.
Qəzzadan sonra Fələstin məsələsinin vəziyyəti necə olacaq? Qeyd etmək lazımdır ki, İsrailin Qəzzaya qarşı müharibəsinə son qoyması işğala son qoymaq demək deyil.
Nəsrullahın öldürülməsi regional geosiyasi dinamikanı dəyişdi və İsraillə münaqişə vəkildən faktiki və birbaşa vəziyyətə keçdi.
